Davlumbaz Yangın Söndürme Sistemi Standardı
LPCB 1223 - LPS 1223 - UL300 - ISO15371 Standartları
Bitkisel içerikli katı ve sıvı yağlar gibi gıda kaynaklı yangınlar can ve mal kayıpları ile yaralanmalara neden olmaktadır. Bu tür yangınlar gerçekleşme şekilleri bakımından diğer yangın sınıflarından farklıdır. Bu fark, ABD’deki Ulusal Yangın Koruma Derneği (NFPA) ile Birleşik Krallık’ın LPS’si gibi çeşitli standart enstitüsü tarafından standartlara göre tanımlanmaktadır.
Bu tür yangınların özel yapıları nedeni ile belirtilen kuruluşların yemeklik yağlar için yeni bir sınıflandırma yoluna gitmeleri ve yeni standartlar geliştirmelerine yol açmıştır. Dünya genelindeki standart enstitülerince yürütülen testler bu benzersiz yangın tehlikesine yönelik yeni fikirler ortaya koymuştur.
Benzin, motor yağı, tiner ve çözücüler gibi geleneksel alev alabilen sıvıların birçoğunun aksine, kızartma için kullanılan yemeklik yağlarda kendiliğinden tutuşma sıcaklığı büyük oranda değişiklik gösterebilmektedir.
Kendiliğin tutuşma, kullanılan yağın cinsi ve kullanım süresine göre 285°C ila 385°C arasında herhangi bir aralıkta gerçekleşebilir. Kendiliğinden tutuşmanın gerçekleşmesi için yağın tamamının ister küçük bir kapta olsun ister ticari fritözlerde olsun kendiliğinden tutuşma sıcaklığının üstünde bir sıcaklığa kadar ısıtılması gerekmektedir. Ancak tutuşma meydana geldiği anda, yağın kompozisyonu biraz değişerek yeni bir kendiliğinden tutuşma sıcaklığına kavuşur. Bu yeni kendiliğinden tutuşma sıcaklığı yağın orijinal sıcaklığından 30°C kadar daha düşük olabilir. Yağın tamamı bu yeni kendiliğinden tutuşma sıcaklığının altında bir sıcaklığa kadar soğutulmazsa yangının kendi kendine devam etmesine yol açacaktır.
1960’lı yılların ortasına doğru yanmakta olan yemeklik yağa sodyum, potasyum karbonat ve potasyum asetat tozunun uygulanmasıyla “sabunlaşma” adı verilen yeni bir olgunun meydana geldiği keşfedilmiştir. Tüm yemeklik sıvı ve katı yağlar serbest yağlı asit formunda doymuş yağ içermektedir. Alkalik söndürme aracı (Potasyum karbonat tuzu çözeltisi gibi) eklendiğinde, serbest yağ asitleri potasyum karbonat tuzu çözeltisi ile etkileşime geçerek yağın yüzeyinde sabunsu bir köpük oluşturmaktadır. (Bu süreç sabunlaşma olarak bilinmektedir). Bu köpük geleneksel yangınla mücadele köpüğü görevini görür. Çıkan yanıcı gazları da emniyet altına alarak su buharı üretir ve yangını söndürür.
Özel olarak tasarlanmış nozullar kullanan otomatik sistemler uluslararası standartlara göre tasarlanmakta, ilgili kuruluşlarca test edilerek belgelendirilmektedir.
ULUSLARARASI GEÇERLİ STANDARTLAR
-
LPS-1223: Yiyecek-İçecek Hizmetleri Sabit Yangın Söndürme Sistemlerinin Onaylanması için Gerekli Koşullar ve Testleri (Birleşik Krallık)
-
UL 300: Ticari Pişirme Cihazlarının Korunması için Yangın Söndürme Sistemlerinin Yangın Testi, (Amerika Birleşik Devletleri)
-
NFPA17A: Sıvı Kimyasal Söndürme Sistemleri için Standart (Amerika Birleşik Devletleri)
-
ISO 15371: Gemi ve Deniz Teknolojisi Yemek Pişirme Araç-Gereçlerinin Korunması İçin Yangın Söndürme Sistemleri (Uluslararası standart)
Bu kuruluşlar sistemleri gerçek fritözlerde test ederek son derece etkili olduklarını teyit etmektedir.
Sistemler, davlumbazdaki yangına mücadelede manuel veya otomatik olarak aktive edilebilir. Sistemin otomatik olarak çalışması, yağ filtrelerinin (plenum) arkasında konumlanmış eriyebilir detektörler tarafından gerçekleştirilmektedir.
Endüstriyel mutfaklarda, fritöz ve diğer cihazlar genellikle daha önceden açılarak ihtiyaç duyulduğu anda kullanılmak üzere ısıtılır ve kullanıma hazır olması sağlanır. Mutfak çalışanlarının bu bölgeden ayrılarak, cihazlar henüz sıcakken başka görevlerle ilgilenmeleri yaygın bir uygulamadır. Benzer şekilde, cihazlar kapatılmamış halde iken mutfaklar terk edilebilir veya fritözler kontrolsüz bırakılabilir.
Yangın raporlarına göre kontrolden çıkan yangınlar, Fritözlerin gözetimsiz bırakıldıkları ve söndürücüyü kullanabilecek kimsenin olmadığı durumlarda meydana gelmektedir. Otomatik sistemler, aktive olabilmek için personelin hazır bulunmasına gerek duymamaktadır. Yangının otomatik olarak söndürülmesi davlumbaz tahliye kanalı için de geçerlidir. Tahliye kanalı içindeki yangınlar fark edilmeyecek şekilde meydana gelebilir ve bunların başlangıç safhasında tespit edilmesi zordur. Bu tür özel yangınları sabit bir sistem olmadan söndürmek zordur, zira elle kullanılan söndürme cihazlarına ulaşmak gerçek bir sorundur.
Defender Davlumbaz Söndürme Sistemi, NFPA ve LPS standartları ile yürürlükteki diğer her türlü geçerli standartların gerekliliklerini yerine getirmektedir. Bu beyan LPCB tarafından yapılan test ve deneyler ile raporlanmış ve onaylanmıştır.
Davlumbaz söndürme sistemi seçiminde muhakkak bir sertifikasyon kurumunun onayından geçmiş sistem tercih edilmelidir.
Defender mutfak söndürme sistemleri standartlarına uygundur.